ελλείμματος της Πορτογαλίας, η ισπανική «φούσκα» των ακινήτων, η υφέρπουσα δημοσιονομική κρίσις της Ιταλίας, το τεράστιο χρέος του Βελγίου και η εξάρτησις της Βρετανίας απ’ τη φθίνουσα ιρλανδική αγορά – όλα μαζί βάζουν την ελληνική κρίσι στην αρμόζουσα κλίμακα: Τα 130 δις ευρώ της βοηθείας των ΔΝΤ - ΕΚΤ - ΕΕ είναι ελάχιστα μπροστά στα 2 τρις ευρώ που χρειάζεται η διάσωσις της Ευρωζώνης. Αν η μεταδοτικότης της ευρωκρίσεως άρχισε τον περασμένο Ιανουάριο, με την αποκάλυψι της αδυναμίας της Ελλάδος να πληρώσει τα χρέη της, τότε μπορούμε να θεωρήσωμε ότι .... η έλλειψις εμπιστοσύνης ανάγεται στην πτώσι της Lehman Brothers, το Σεπτέμβριο του 2008 – ίσως και ενωρίτερον. (Η μέση ημερησία συναλλαγή επαναγοράς (repo) τίτλων στις ΗΠΑ ανήλθε το 2007 στο αστρονομικό ποσόν των 7,11 τρις δολαρίων!) Συνεπώς, έχομε ένα σύνθετο φαινόμενο παθογένειας της διεθνούς οικονομίας, αντίστοιχο μ’ εκείνο της Μεγάλης Υφέσεως του 1928-32, που ξεκίνησε –το ξεχάσαμε;– από τη χρεοκοπία μιας μικράς αυστριακής τραπέζης, της Κρεντίτανσταλτ, και εξαπλώθη σ’ ολόκληρο τον κόσμο. Η προπολεμική οικονομική πανώλης εθεραπεύθη μόνο με το Β' Παγκόσμιο Πόλεμον, τον οποίο και προεκάλεσε.
Σήμερα, παρουσιάζεται μία υστέρησις της συνολικής Προσφοράς (όπως το 1928, λόγω του τότε ισχύοντος κανόνος χρυσού) και υπερτροφία της ολικής Ζητήσεως (τον αποδιοργανωτικό ρόλο του χρυσού παίζει η λαθρομετανάστευσις). Πάρα πολλά έθνη ζουν μ’ ένα επίπεδο διαβιώσεως που υπερβαίνει τις παραγωγικές των δυνατότητες – μεταξύ αυτών το παρασιτικό μας κράτος. Η διαταραχή μεταξύ συνολικής Προσφοράς και Ζητήσεως προεκάλεσε τα δημόσια ελλείμματα και εν συνεχεία την κρίσι του ελληνικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών. Το τραπεζικό μας σύστημα ήταν σχετικώς «υγιές», εν αντιθέσει με το ιρλανδικόν αλλ’ εμολύνθη απ’ την κυβέρνησι Γ. Α. Παπανδρέου με τοξικά ομόλογα. Τώρα είναι καταχρεωμένο και κλυδωνίζεται αλλά δεν είναι το μόνο: Οι τράπεζες από της Wall Street μέχρις και του Πεκίνου αποκρύπτουν την παθογένεια των ισολογισμών των. Το παθητικό υπερβαίνει κατά πολύ το ενεργητικόν. Η τραπεζική κρίσις έχει το ανάλογον με την υπερθέρμανσι του πλανήτου, που αποτελεί και σύμπτωμα της παγκοσμίου υπερκατανάλωσης – ο λήγων Νοέμβριος ήταν ο θερμότερος μήνας της τελευταίας 50ετίας. Τα CDS (που μετρούν τον πιστωτικό κίνδυνο) της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Ολλανδίας υπερέβησαν τ’ αντίστοιχα των χωρών της Σκανδιναβίας (που δεν μετέχουν στην Ευρωζώνη). Είναι τόσος ο φόβος των Γερμανών για επανάληψι των πτωχεύσεων 1923 και 1948, ώστε δεν υπάρχει θυρίδα στις γερμανικές τράπεζες που να μην είναι γεμάτη από χρυσό και ασήμι. Η Ευρωπαϊκή Χρηματοδοτική Διευκόλυνσις (EFSF) δεν επαρκεί διά ν’ αναλάβη τη διάσωσι της Πορτογαλίας και της Ισπανίας. Ως εκ τούτου, τα spreads της Ισπανίας αυξάνονται 10 σημεία βάσεως ημερησίως και το επιτόκιον δανεισμού της ευρίσκεται ήδη στο 5,2%. Η Ιταλία βαρύνεται με δημόσιον χρέος 2 τρις ευρώ και τα spreads είναι τα υψηλότερα από της ιδρύσεως της Ευρωζώνης. Η Ευρωχώρα κλυδωνίζεται.
Ο σώζων εαυτόν σωθήτω Τούτων δοθέντων, τα μέσα θεραπείας της κρίσεως είναι ανεπαρκή. Αντί αυξήσεως του προϊόντος και μειώσεως της σπατάλης –π.χ. τόνοι σκουπιδιών που παράγωμε ημερησίως στον ανεπτυγμένο κόσμον– επενοήθησαν αδόκιμες μέθοδοι, όπως η αύξησις της προσφοράς χρήματος από φρέσκον αέρα, η διάσωσις των χρεοκόπων τραπεζιτών υπό του φορολογουμένου και η ίδρυσις σωστικών «μηχανισμών» από πολιτικούς χαμηλού βεληνεκούς. Ο πιο πρόσφατος είναι ο «Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Βοηθείας» (ΕΜΒ) που εμηχανεύθη η Γερμανίς καγκελάριος φράου Άνγκελα Μέρκελ. Η πρότασίς της υπονοεί την αναδιάρθρωσι του δημοσίου χρέους των χρεοκόπων κρατών της Ευρωχώρας, με τέσσαρες τρόπους:
1. Ευθύς ως ένα κράτος-μέλος της Ευρωχώρας διαπιστωθή ότι αδυνατεί ν’ αντλήση δάνεια στη διεθνή αγορά κεφαλαίων, προσφεύγει στον ΕΜΒ, ο οποίος θα... εξαναγκάζει (!) τους ιδιώτες επενδυτές (αμοιβαία και κερδοσκοπικά κεφάλαια, εγχώριες και ξένες τράπεζες, συνταξιοδοτικά ταμεία) «ν’ αποδεχθούν την παράτασι αποπληρωμής των ομολόγων». Συγχρόνως το χρεοκόπο κράτος εξαναγκάζεται εις αυστηρόν έλεγχο των δημοσίων δαπανών, διά να σχηματίσει πλεόνασμα στον κρατικό προϋπολογισμόν, ώστε να επαναρχίσει τις πληρωμές αργότερα – όπερ αντιφατικόν καθ’ όσον η ραγδαία περικοπή της δημοσίας δαπάνης ναι μεν περιορίζει το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, πλην όμως προκαλεί έντονη ύφεσι στην οικονομία και συνεπώς πτώσι των δημοσίων εσόδων, άρα διεύρυνσι του κρατικού ελλείμματος. Φαύλος κύκλος δηλαδή.
2. Εν συνεχεία της παρατάσεως του χρέους, καλούνται τα κράτη-μέλη της Ευρωχώρας να παράσχουν ρευστότητα στο χρεοκόπο κράτος, με υψηλό επιτόκιον. Οπότε, εάν μεν αποτύχουν στην προσπάθεια αποκαταστάσεως της δημοσιο νομικής πειθαρχίας, θα έχουν μολυνθή από την ελλειμματικότητα των προϋπολογισμών, εάν δε επιτύχουν θα έχουν πλουτίσει από τη δυστυχία του εταίρου των, που μάλιστα δεν θα ’χει ερωτηθή καν εάν θέλει τη διάσωσι. Παράδειγμα η Ιρλανδία.
3. Στην επομένη φάσι της «διασώσεως», το αδυνατούν να πληρώσει τις υποχρεώσεις του κράτος-μέλος της Ευρωχώρας θα κηρύσσεται de facto εις στάσιν πληρωμών και θα ζητείται από τους πιστωτάς «ψαλίδισμα» (haircut) του χρέους (π.χ., στο 40% όπως τώρα της Anglo Irish Bank). Στην επομένη φάσι της «διασώσεως», το αδυνατούν να πληρώσει τις υποχρεώσεις του κράτος-μέλος της Ευρωχώρας θα κηρύσσεται de facto εις στάσιν πληρωμών και θα ζητείται από τους πιστωτάς «ψαλίδισμα» (haircut) του χρέους (π.χ., στο 40% όπως τώρα της Anglo Irish Bank). Βεβαίως, μια τόσον γενναία πράξις έχει τις παρενέργειές της. Εάν ο κ. Τρισέ, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τραπέζης (ΕΚΤ), δεν σπεύσει να παράσχη ρευστότητα στις εμπορικές τράπεζες, οι καταθέτες θ’ αποσύρουν τις καταθέσεις κι οι τράπεζες θα κλείσουν. (Περίπτωσις της αργεντινής χρεοκοπίας το 2001.) Αλλά έως πότε η ΕΚΤ θα τριπλασιάζει τον ισολογισμό της, ως εφέτος, χωρίς παρενέργειες στον πληθωρισμό; Και τι θ’ αποφανθή το γερμανικό συνταγματικό δικαστήριο της Καρλσρούης το Φεβρουάριο;
4. Όταν τα προηγούμενα «μέτρα» έχουν αποτύχει, θα νεκραναστηθούν τα ομόλογα Μπρέιντι της δεκαετίας του 1980 (οπόταν οι πιστωτές των λατινοαμερικανικών χωρών Μεξικού, Βενεζουέλας, κ.λπ., εξηναγκάσθησαν να δεχθούν «κατά πλειοψηφία» μερική παραγραφή και μακρά παράτασι των ομολόγων των). Θα ζητηθή από τους χρεοκόπους της Ευρωζώνης η παραγραφή του χρέους και η συμπερίληψις στις νέες εκδόσεις ρήτρας «συλλογικής ευθύνης» του 75% των πιστωτών που θα δεσμεύει όλους. Στο μεσοδιάστημα θα υπάρχει μία «γεφύρωσις» των αποπληρωμών του είδους Ελληνικού Μνημονίου (2010).
Απομένει να αποδειχθή η λειτουργικότης του περιπλόκου γερμανικού σχεδίου διάσωσης αλλά είναι ηλίου φαεινότερον ότι τα καταστατικά των διαφόρων επενδυτικών κονδυλίων (funds) αποκλείουν εκ προοιμίου την επένδυσι σε τέτοια ομόλογα, όποτε θα μείνουν οι ευρωχώρες από πιστώσεις και η Γερμανία από εξαγωγές, λόγω της ελλείψεως ρευστότητος στο νότο της Ευρωχώρας.
«Ορθοδοξία ή Θάνατος» Προτιμωτέρα φαίνεται η ορθόδοξη επάνοδος των νοτίων ευρωχωρών στην αναγκαστική κυκλοφορία των εθνικών νομισμάτων. Λ.χ., η Ιρλανδία στη λίρα, η Ελλάς στη δραχμή, η Πορτογαλία στο εσκούδο, η Ιταλία στη λιρέτα (που ουδέποτε έπαυσε να τιμολογεί η γείτων χώρα). Η επαναφορά της ελευθέρας διακυμάνσεως των ισοτιμιών θα τιμωρεί θανασίμως την ελευθεριότητα των πολιτικών μ’ εμφανή πληρωρισμό (που αποκρύπτεται με το ευρώ) και διά της υποτιμήσεως του νομίσματος θ’ ανακτάται η χαμένη ανταγωνιστικότης του λαού (μείον 45% της Ελλάδος απ’ το 2002). Η κόπωσις της λιτότητος στην περιφέρεια της Ευρωζώνης και η εξανάστασις των Γερμανών φορολογουμένων θα συνεπειφέρουν, αργά η γρήγορα, τη διάσπασι της Ευρωζώνης στα δύο (Βορράς - Νότος) είτε την ηρωική έξοδο της Γερμανίας (βλ. σχ. άρθρον του Gideon Rachman, Financial Times, 23/11/10). Εάν η πρόγνωσις αυτή δεν αποτελεί ευσεβή πόθον των Αγγλοσαξόνων, τότε καλόν θα ήτο να φύγωμε το ταχύτερον δυνατόν απ’ το ζουρλομανδύα του ευρώ, μήπως, βοηθούντος και του Θεού της Ελλάδος, ανακτήσωμε την οικονομική ανάπτυξι και την εθνική μας κυριαρχία, που έχει τρωθή καίρια με το Μνημόνιο (βλ. σχ. Το προτεκτοράτο, εκδόσεις Α. Α. Λιβάνη). Μέχρι το Φεβρουαρίου του 2011 θα γνωρίζομε την τύχη της Ευρωζώνης – μόλις μία 10ετία μετά την καθέλκυσί της. Πέφτει όποιος αγνοεί τη βαρύτητα και πεθαίνει όστις αψηφά την οικονομική ορθοδοξία.
Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Επίκαιρα" στις 2/12/10
http://www.epikaira.gr/ |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου